ENCONTRO  4 X: ONDE AS MULLERES  AÍNDA SOMOS MINORIA

Convidamos a que viñeran á escola as mulleres da nosa comunidade educativa, para celebrar o Día Internacional de Muller falándonos das súas profesións, das dificultades que atopaban para desenvolvelas, e para  ser capaces de conciliar a vida  laboral coa profesional

Antes de que chegaran  as nosas convidadas traballamos nas aulas, coas nenas e cos nenos, o tema da igualdade de xénero e o compromiso individual que cada quen tiña que desenvolver para que fora real, tanto nas familias como nos centros de traballo.

Cando chegaron as «nosas mulleres», froito dese traballo previo, tiñamos claro o que queríamos saber, e o que nos interesaba descubrir a través das súas testemuñas. Queríamos averiguar se nos seus centros de traballo, e na súa vida laboral:

–Predominaba a presenza do feminino ou do masculino.

-Existira equilibrio entre as habilidades das persoas para enriquecerse mutuamente.

_Observaran comportamentos totalmente diferenciados entre directivos homes e mulleres.

-Percibiran  igual salario a igual produtividade.

-Nalgunha ocasión lles pedirán  unha proba de embarazo para contratalas, ou non lle renovaron ou contrato por estar embarazadas.

– Sufriran algún tipo de discriminación non acceso ao mercado de traballo .

-Consideraban que os  homes teñen máis  posibilidades de ocupar cargos crave, postos fixos ou traballos mellor remunerados.

– Tiveran a mesma estabilidade nos posto de traballo ca os seus compañeiros,

-Sufriran algún tipo de discriminación laboral.

– Tiveran que esforzarse máis ca os seus compañeiros para acadar o mesmo posto, ou  mesmo resultado.

– O seu esforzo, e a súa competencia foran  tan valoradas como a dos homes.

– Consideraban que a igualdade laboral xa se acadara, ou aínda quedaba algo , ou moito, por facer.

As convidadas chegaron cargadas de ilusión e nós recibímolas cheíños/as de curiosidade.

Pola nosa escola, con motivo desta actividade,  pasaron nais, e ex alumnas,  con profesións moi diferentes:  Filóloga, ama de casa, traballadora de conservación de estradas, monitora de baile, profesora de infantil e de primaria, actriz de teatro, directora dun centro da terceira idade, fisioterapeuta, empregada de Coren, profesora de Universidade, profesora de historia, e unha ex alumna adestradora de fútbol.

Agradecemos a cooperación das nais, das ex alumnas  e das avoíñas que puideron acompañarnos, xa  que  grazas a estas sesións puidemos  coñecer, e valorar aínda máis, as tarefas que desempeñan, e os atrancos que moitas veces atoparon, e tiveron que superar as mulleres que temos a nosa  beira.

Desta maneira descubrimos  de que ademáis das 12  mulleres pioneiras que aparecen non libro de Anaír Rodríguez Rodríguez:

» Pioneiras, Galegas que abriron camiño», tamén entre as nais dos nosos alumnos había atuténticas loitadoras ,que conseguiron vencer as barreiras impostas ao seu xénero ,e dar os primeiros pasos por vieiros transitados ata ese momento só por homes. Mulleres reais, e diversas, que non seu día foron quen de abrir portas que ata entón nós estiveran pechadas.

Algunha desempeñaron un traballo non que eran a única muller nunha plantilla de homes, facendo e arranxando estradas, outras tiveron que soportar que non lle renovasen o contrato laboral por estar embarazadas, algunha tivo que competir por un posto de dirección con homes, e comprobar que tendo máis formación ca eles, polo feito de ser muller preferíase que o posto fora desempeñado por un home, outras soñan e loitan por una escola alternativa, e todas elas comparten a ilusión e a esperanza de quen vive namorado da súa profesión.

As nenas e os nenos seguiron as súas explicacións con moito interese.

Mostráronse moi participativos e divertíronse  moito.

A nais, que viñeron á nosa escola, insistiron en que podemos ser o que queiramos ser, e que non pode condicionarnos o feito de nacer nenas ou nenos, xa que todas e todos temos os mesmos deberes e os mesmos dereitos.

Explicáronlles aos cativos, con moita paciencia e con varios recursos , que trouxeron preparados, en que consistían as súas profesións e cal era a súa xornada laboral.

E grazas a elas descubrimos que:

1- SEGUE HABENDO:

• Diferenzas na dotación de capital humano. Polo xeral, invístese menos na educación, formación, mobilidade profesional e procura de emprego das mulleres que dos homes.
• Segregación horizontal na ocupación, por sexos. Ao parecer, as ocupacións nas que predominan os homes teñen taxas de remuneración substancialmente máis elevadas que aquelas nas que predominan as mulleres.
•  Segregación vertical na ocupación, por sexos. Dentro de una mesma ocupación, as mulleres tenden a ocupar rangos inferiores aos homes.

2- A NECESIDADE DE CONCILIAR O TRABALLO COA FAMILIA :

•  Fai que as mulleres poidan  verse obrigadas a aceptar ou a elixir traballos que lles permitan compaxinar as súas responsabilidades familiares coas do emprego remunerado.
• Afecta negativamente á experiencia laboral. As mulleres que están permanentemente entrando e saíndo do mercado laboral adquiren menos experiencia, o cal induce a que cobren uns soldos máis baixos.

3-A MATERNIDADE SEGUE A SER UN FACTOR DETERMINANTE DA DESIGUALDADE ENTRE SEXOS E MESMO ENTRE AS MULLERES.

4- A MULLER COMO «ONG» DOMÉSTICA, segue sendo a que se encarga do coidado dos familiares.

5-HAI UN «TEITO DE VIDRO»  ou barreira invisible,  que segue dificultando ou avance das mulleres cara postos de xestión ou de toma de decisións.

6- A NECESIDADE DE IMPLANTAR:

* Medidas de acción positivas.

* Medidas políticas e legais  que obriguen  aos pais  a compaxinar traballo e familia.

7-NECESIDADE DE CAMBIAR A ESTRUTURA FUNDADA NO XÉNERO NO MERCADO DE TRABALLO.

8-FALLA DE ESTADÍSTICAS FIABLES E PRECISAS PARA MEDIR A DESIGULDADE DE REMUNERACIÓNS.

9-NECESIDADE DE EDUCAR NA E PARA IGUALDADE.

VIVA A IGUALDADE!!!!

Co fin de conmemorar , o día 23 de marzo, Día Metereolóxico Mundial,  celebramos un encontro  4 X cun avó da comunidade educativa, cos rapaces e coas rapazas de 6º,  e cos alumnos do CEE O PINO.

Nesta sesión,  o avó Sergio explicounos o significado de varios  refráns sobre o tempo e o clima, relacionados co mes de marzo.

Comezou contándonos que os refráns supoñen un recurso de gran valor dentro da linguaxe. E que estes ditos populares soen estar tan implicados no idioma que,  na maioría dos casos, non somos conscentes da súa utilización. Segundo, nos dixo Sergio, os refraneiros soen variar segundo a zona xeográfica, ou a temática escollida. Todos mostran unha gran sabedoría, a miúdo froito da experiencia e das vivenzas dun pobo.

Afirmou que desde fai tempo, o ser humano observaba o ceo para saber que tempo ía facer, incluso para intuir como se comportaría o clima durante una estación. Aínda que hoxe contamos con modelos de predición bastante eficaces, o certo é que sobre todo os agricultores non deixaron atrás ese vello costume de mirar cara arriba para adiviñar que tempo teremos.

O éxito dos cultivos dependía da estabilidade da atmósfera, una xeada, una baixada drástica das temperaturas, ou unha inesperada choiva podín arruinar  o traballo de todo o ano. Por iso marzo se convertía nun mes importante, porque partindo de como fora o tempo neste mes podíase predicir, a través dos refráns, o que sucedería nos meses seguintes.  Desta maneira podíanse tomar as medidas necesarias para evitar desastres.

Sergio presentounos unha serie de refráns e de frases que eran o «parte meteorolóxico» do pobo.

Asi, grazas a sabedoría deste avoíño, coñecemos varios ditos populares que nos indicaban como serían os meses de abril e o de maio, segundo como fora o de marzo.  E démonos conta de que noutro tempo, cando  non había ordenadores , nin contábamos cos medios que temos agora para predicir o tempo , as persoas necesitan  saber que tempo ía facer, e para elo recurrían as frases e aos refráns da sabedoría popular.

Segundo Sergio os refráns aprendíanse de xeito oral, case sempre cando estaban facendo algún traballo colectivo como soía ser a escasca do millo, entón era cando os cativos aprendían estes ditos populares que eran contados polos máis    vellos.

 -En marzo pega o sol coma un mazo.

-Os aires e os soles de marzo queiman as donas no palacio.

-Non dure máis a mala veciña ca neve Marcelina.

-En marzo o cataventos nin dúas horas está quieto.

-En marzo: marzadas, aire frio e granizadas.

-Néboa de marzo, neve de abril.

-Se en marzo canta a rá, en abril calará.

-Marzo que empeza bochornoso pronto se volve granizoso.

-Cando neva en San Ambrosio, hai frio para 18.

-Se marzo ventea, abril cantarea.

-Vento marzal, bo temporal.

-Se marzo marcea, abril auganevea.

-Non ha de chover máis en marzo de canto o gato molle o rabo.

-Marzo de choivas cargado, ano moi desgraciado.

-Choivas en marzo, herbas nos sementados.

-Auga de marzo goberna todo o ano.

-Xeadas en marzo favorecen os sementados.

-Neve antes de marzo, ouro branco.

-O sol de marzo de rega lle serve ao campo.

SALGUEIRO

Para celebrar o día da árbore propuxémoslles aos nenos investigar os nomes dos pobos galegos,e descubrir cales tiñan nome de árbore.

Como plantáramos salgueiros, na nosa escola, comezamos averiguando se había algunha aldea que levara este nome e descubrimos que:

Salgueiro é unha pequena aldea situada no corazón de Parque Natural da Baixa Limia Serra do Xurés, que se atopa perdida na alta montaña (1050 metros), rodeada de picos que superan os 1200 metros de altitude (Picos de Fontefría e As Gralleiras).

A súa configuración é propia de pobos de montaña e distribúese ao redor dunha pista e fronte aos campos de cultivo e gandaría. Ata fins da primeira década do século XXI aínda era preciso chegar por unha pista sen asfaltar durante preto de seis quilómetros. Ademais non existe ningún núcleo de poboación nunha  radio aproximada de cinco quilómetros.

Isto, xunto á emigración da metade do século XX, provocou que Salgueiro fose abandonado para quedar na ruína durante as seguintes décadas.

Cóntase que os habitantes de Salgueiro vivían da gandería, da  agricultura e sobre todo do carbón que vendían ás ferrerías do norte de Portugal.

A falta de vías de comunicación, o illamento, as duras condicións de vida, a renovación de novas fontes de enerxía que deixaron de lado o carbón, e a emigración entre outras cousas propiciaron o abandono da vila. As súas casas dan mostra de que o diñeiro aquí non faltaba, e mesmo eran moitos os veciños que desde Muíños subían a pedir préstamos aos habitantes de Salgueiro.

A aldea contaba con todas as necesidades como fornos, muíños, alvarizas, pozos, eiras e mesmo cunha capela. Nutríanse do pequeno Rego do Salgueiro que limita a vila cara ao oeste.

Estamos no mes de marzo, o mes da poesía, polo que o Equipo da Biblioteca, en colaboración co Equipo de  Dinamización da Lingua Galega e co Equipo de Voz Natura, convocou un novo concurso de poesía, para conmemorar o Día Mundial da Poesía, o 21 de marzo.

Este concurso  versou sobre os oficios tradicionais, seguindo co desenvolvendo do proxecto «Auga, pedra, sabedoría e terra», que ten como finalidade dar a coñecer os bens materiais, naturais  e culturais da nosa contorna.

Neste concurso, as nenas e os nenos, puideron paticipar de 2 maneiras:

* Copiando, e ilustrando poesías, que recompilaron nos seus pobos ,sobre os oficios tradicionais.

*Inventando unha poesía dedicada a un oficio tradicional.

Velaí os resultados:

Marcos Rodríguez Pantoja volveu a nosa escola para reunirse con cada grupo clase.

As nenas e os nenos de 5º de educación infantil estiveron moi atentos ás explicación de Marcos, recibírono cun mural e co código do lobo, o que o emocionou moito.

Marcos contoulles como aprendera a facer lume, como secaba a carne, como cociñaba, cazaba e pescaba.

Sergio, un dos avós da nosa comunidade educativa, volveu á escola para contarlle aos nenos e ás nenas de 5º de educación infantil como fora a súa infancia.

Explicoulles cales eran os traballos que tiñan que realizar os nenos e as nenas da súa época, como era a  escola, a que el pouco pudo asistir porque tiña que ir co gando para o monte, que materiais se empregaban nas escolas unitarias, e algo que lles sorprendeu moito aos nenos e as nenas…..os castigos que se empregaban daquela:

Mauro  quixo probar ……..

e descubríu o difícil que era ser neno nunha sociedade na que os nenos e as nenas tiñan máis deberes que dereitos.

Sergio tamén lles contou cales eran os xogos que máis practicaba cando era cativo, tales como o castelo de carozos….

E descubrimos que Sarah Daniela era unha experta, porque tiña xogado moito cos seus avós.

E ensinoulles a facer barquiños con vimbios e carrabouxos ….

un barquiño que os nenos e as nenas de educación infantil puxeron a navegar……